Onderzoek

Met een flankerend onderzoekstraject richt het programma Innovatielabs zich op kennisontwikkeling voor de culturele en creatieve sector. Doel van dit traject, dat wordt gefinancierd door Regieorgaan SIA, is een brede inbedding van de binnen het programma opgedane kennis en inzichten.
Een team van lectoren, bestaande uit Walter van Andel (HKU), Daniëlle Arets (Fontys), Sabine Niederer (Hogeschool van Amsterdam), Paul Rutten (Hogeschool Rotterdam) en Jeroen van den Eijnde (Innovatielabs #1, ArtEZ) volgt de activiteiten binnen Innovatielabs en draagt actief bij aan kennisdeling, zowel tussen de projecten van Innovatielabs #1 en #2 onderling als tussen deze projecten en de culturele en creatieve sector. Naast het delen van bestaande kennis over innovatieprocessen en -modellen, genereren de lectoren nieuwe kennis en inzichten die kunnen bijdragen aan het oplossen van complexe vraagstukken binnen én buiten de culturele en creatieve sector.
Het onderzoek vindt plaats op drie niveaus: op het niveau van het totale programma, op dat van de afzonderlijke projecten, en op thematisch niveau waarbij gekeken wordt welke projecten vergelijkbare doelen en/of methodes hanteren om tot hun innovaties te komen.

Regelmatig delen de onderzoekers hun expertise op specifieke thema's. Hieronder vind je hun bijdragen op een rij.

Eerste geleerde lessen


Om innovatie mogelijk te maken is kennis nodig. Een belangrijke component van Innovatielabs is daarom kennisontwikkeling, en met het oog op innovatie in brede zin buiten de individuele projecten, kennisdeling binnen de culturele en creatieve sector om innovatie daarbinnen te bevorderen. Voor wat betreft de kennisontwikkeling, de kennisdeling en ook de bestendiging en vastlegging ervan is een aantal zaken opgevallen. Lees hier een aantal lessen die zijn opgedaan tijdens de eerste editie van Innovatielabs.

Kennisontwikkeling is een cruciaal onderdeel van het innovatieproces
Het kennisontwikkelings- en innovatieproces dat doorlopen is in de projecten heeft geleid tot een toename van expertise bij de betrokken vertegenwoordigers van de stakeholders. Dit is een vorm van kennisbestendiging, die voor de betrokken partijen van waarde is voor de toekomst, en in het algemeen een kennisimpuls betekent voor de sector. Opgevallen is dat in een aantal projecten de kennisontwikkeling is uitbesteed aan derde partijen, met het gevolg dat relevante kennis niet binnen de instelling wordt opgebouwd en geen onderdeel wordt van de kennisvoorraad van de eigen organisatie. Het is daarom aan te bevelen om de kennisontwikkeling onderdeel te maken van het innovatieproces.
De sector is gebaat bij het delen van specialistische kennis
Het is opgevallen dat de kennisbehoeften van een aantal projecten als onderdeel van hun innovatie-uitdaging betrekking hebben op verwante thema’s. Dat geldt onder meer voor kennis op het terrein van digitale technologie en voor onderwerpen als cultuurmarketing. De nodige technologische kennis, software en hardware zijn kostbaar en aan snelle ontwikkeling onderhevig. Het zou de culturele en creatieve sector helpen als sectorbreed aandacht komt voor het beter toegankelijk maken en up to date houden van de noodzakelijke digitale technologie en kennis voor productie en publieksbereik.
Co-creatie werkt als vliegwiel voor innovatie
Co-creatie zorgt voor betrokkenheid. In de meer gestructureerde projecten wordt op basis van onderzoek van de innovatie-uitdaging, bijvoorbeeld door doelgroepen te bestuderen en te bevragen en met de mogelijkheden van technologieën te experimenteren, kennis ontwikkeld. Die kennis vormt de basis voor de ontwikkeling van een of meerdere demo’s of prototypes, die vaak in co-creatie met doelgroepen tot stand komen. Vervolgens worden die getest en hun waarde en werking geëvalueerd. In opeenvolgende iteratieslagen wordt steeds nieuwe kennis ontwikkeld en verwerkt en krijgt de toepassing de definitieve vorm, die goed aansluit op de behoefte van de betrokken doelgroepen.
Creatieve makers en kunstenaars versterken de kracht van innovatie
Benut de potentie van de creatief-artistieke inbreng van kunstenaars in ontwerp- en ontwikkelprocessen. Ontwerpprocessen in de culturele en creatieve sector, maar ook in de brede samenleving, kunnen aan kracht en kwaliteit winnen door de inbreng van bijvoorbeeld theatermakers, beeldende kunstenaars en verhalenvertellers. Creatieve makers, kunstenaars in het bijzonder, maken doorgaans geen deel uit van de netwerken waar aan innovaties gewerkt wordt. Dat moet anders. Juist de inbreng vanuit disciplines die stoelen op verbeelding en storytelling kunnen de kracht van ontwerp en innovatie versterken.

Benieuwd naar alle bevindingen?
Lees hier de hele eindrapportage van innovatielabs #1